Czyżyny – zielonym, otwartym kampusem nowoczesnej uczelni technicznej – list otwarty Rektora Politechniki Krakowskiej

List otwarty Rektora Politechniki Krakowskiej prof. Andrzeja Szaraty
do Parlamentarzystów i Radnych krakowskich, Ministra Nauki, Władz Małopolski i Krakowa,
kandydatów na Prezydenta m. Krakowa,
społeczności Politechniki Krakowskiej i mieszkańców Krakowa

W imieniu społeczności Politechniki Krakowskiej, jej pracowników i studentów, zwracam się do Państwa z szeroką informacją dotyczącą planów rozwoju uczelni, budzących zainteresowanie społeczne zwłaszcza w części dotyczącej przyszłego zagospodarowania nieruchomości Politechniki w krakowskich Czyżynach. W przestrzeni publicznej kolportowane są bowiem nieprawdziwe informacje, często godzące w dobre imię uczelni, przypisujące jej władzom całkowicie zmyślone zamierzenia. Dlatego pragnę przedstawić fakty i główne założenia naszej koncepcji zagospodarowania nieruchomości Uczelni, w tym długoterminowy plan dla Czyżyn. Jako najważniejsze zakłada on, że w przyszłości powstanie tam atrakcyjnie zagospodarowany, zielony kampus nowoczesnej uczelni technicznej, otwarty dla mieszkańców i gości Krakowa. Czyżyny – według naszej koncepcji – mają szansę i potencjał, by stać się unikatową wizytówką Politechniki i Krakowa, zgodnie z potwierdzoną – naukowo i empirycznie – zasadą, że najbardziej efektywnym narzędziem kreowania wizerunku miasta jest wysoka jakość architektury i przestrzeni miejskiej. Długofalowy plan dla Czyżyn wymaga uwzględnienia już dziś w dokumentach planistycznych miasta Krakowa kompleksowej, w miejsce punktowej, wizji ich zagospodarowywania, niezależnej od populistycznych nacisków i bieżącej polityki.

Stworzona przez ekspertów planowania przestrzennego, władze, pracowników i studentów Politechniki Krakowskiej ogólna koncepcja zagospodarowania nieruchomości uczelni w Czyżynach pn. „Politechnika 2100” oparta jest na idei architektury jako marki przestrzeni miejskiej. Chcemy, by jakość proponowanej w Czyżynach architektury, wysoka atrakcyjność kompozycyjna, bogactwo zieleni i łatwo identyfikowalny ład przestrzenny wydobyły z tego miejsca unikatową „osobowość”. Nasze plany zmierzają do tego, by była to przestrzeń przyciągająca mieszkańców, studentów i turystów swoim pięknem i pozytywnym klimatem. Jej wyjątkowa architektura oraz unikatowo zaprojektowana i urządzona zieleń będą sprzyjać rozwojowi nauki i innowacji, a jednocześnie staną się odpowiedzią na potrzeby mieszkańców Krakowa – dadzą im miejsce do różnych form odpoczynku, budowania więzi sąsiedzkich i międzypokoleniowych, staną się przedmiotem dumy społeczności PK, lokalnej społeczności Czyżyn i mieszkańców Krakowa. W nowym zagospodarowaniu Czyżyn Politechnika chce położyć nacisk na jakość kompozycyjną, piękno, ład i harmonię wizualną, dominującą rolę właściwie skomponowanej zieleni urządzonej, a tożsamość miejsca zbudować wokół związanego z nim dziedzictwa kulturowego i jego historycznych wartości.

Jesteśmy przekonani, że dla tej części Czyżyn, której Politechnika Krakowska jest właścicielem, uczelnia proponuje przemyślany i odpowiedzialny plan zagospodarowania, uwzględniający precyzyjnie rozpoznaną, rzeczywistą wartość historyczną i przyrodniczą tej przestrzeni. Jest to równocześnie plan odpowiadający na wyrażane publicznie oczekiwania społeczne, by w większości pozostała to przestrzeń zielona i ogólnodostępna. Projekt koncepcyjny dla Czyżyn pod nazwą „Politechnika 2100”, który zaprezentowaliśmy publicznie mieszkańcom Czyżyn, władzom Krakowa oraz mieszkańcom miasta za pośrednictwem lokalnych mediów i oficjalnej strony uczelni, uwzględnia i kilkudziesięcioletnią perspektywę rozwoju Politechniki, i dobro miasta i jego mieszkańców. O tym, że te dwie perspektywy – społeczna i szkoły wyższej – są możliwe do pogodzenia przekonuje dobitnie 80 lat zaangażowania Politechniki Krakowskiej w życie społeczne, naukowe, gospodarcze i kulturalne Krakowa i Małopolski, przy jednoczesnym harmonijnym rozwoju samej uczelni. Jesteśmy dziś jedną z najlepszych w Polsce technicznych szkół wyższych, o znanej marce w Europie i aspiracjach sięgających znacznie dalej. Szczegóły planów PK i genezę listu otwartego przedstawiam w dalszej jego części.

Politechnika Krakowska transparentnie o planach rozwoju

W kwestii planów rozwoju uczelni prowadzimy otwartą politykę informacyjną – przedstawiamy publicznie naszą wizję uczelni (w tym nowego, zielonego kampusu w Czyżynach) w gremiach społecznych, w publicznych wystąpieniach przedstawicieli PK, podczas spotkań z władzami samorządowymi i dzielnicowymi, w wystąpieniach medialnych i odpowiedziach na kierowane do nas zapytania publiczne. Jednak obserwujemy wciąż celowe akcje dezinformacyjne, wymierzone w uczelnię i jej społeczność, wprowadzające w błąd opinię publiczną w kwestii planów inwestycyjnych uczelni. Zwłaszcza w okresie samorządowej kampanii wyborczej mogą się one nasilać i prowadzić do narastania fali nieprawdziwych treści dot. zamierzeń władz Politechniki, w sposób nieuprawniony mieszać uczelnię – apolityczną z zasady i przekonania – do wyborczych rozgrywek. Może być to groźne nie tylko dla Politechniki, ale i niekorzystne dla miasta i regionu oraz jego mieszkańców. Dlatego z całą odpowiedzialnością pragnę przekazać informacje ważne dla obecnej i przyszłej naszej współpracy ze społecznością i instytucjami Krakowa wraz z zapewnieniem, że Politechnika Krakowska pozostanie wierna swojej misji. Jest nią mądra służba społeczeństwu przy wykorzystaniu zasobów uczelni, m.in. intelektualnych, kadrowych i infrastrukturalnych. Z uwagi na powyższe pozwalam sobie przedstawić szczegółowo poniższe podsumowanie naszych wizji, działań, opinii i długofalowych planów.

Zielony plan dla Politechniki

Politechnika Krakowska realizuje od kilku lat koncepcję tzw. „Zielonego planu dla PK”. Dotyczy ona m.in. rewitalizacji i działań proekologicznych na terenach wszystkich kampusów uczelni – przy ul. Warszawskiej, przy ul. Podchorążych i kampusu w Czyżynach w Krakowie.

W Łobzowie, przy ul. Podchorążych chcemy wspólnie z gminą Kraków, na terenach będących własnością uczelni, stworzyć ogólnodostępny park-ogród, nawiązujący do historycznej tożsamości Łobzowa i jego królewskich ogrodów. Uczelnia zaoferowała udostępnienie swojego terenu na park, przeprowadziła i sfinansowała konkurs architektoniczny na jego koncepcję wraz opracowaniem wymaganej dokumentacji. Uchwałę kierunkową w tej sprawie, rekomendującą prezydentowi miasta dalsze działania dla stworzenia parku w Łobzowie, podjęła w lutym 2024 r. Rada Miasta Krakowa.

Rozwiązania podejmowane przez uczelnię w centrum Krakowa przy ul. Warszawskiej mają służyć realizacji idei „Ekokampusu PK”, a dot. m.in. retencji wód opadowych, nowych form zieleni (łąki kwietne, glebaria, zielone strefy dla studentów, zielone dachy), modernizacji oświetlenia, zwiększenia liczby wiat rowerowych, monitoringu dot. śladu węglowego i czystości powietrza, zużycia energii i zwiększenia pozyskiwania tzw. zielonej energii itp.

Z kolei na terenie kampusu PK w Czyżynach i posiadanych w tej części Krakowa nieruchomościach, stanowiących rezerwę strategiczną dla rozbudowy kampusu Uczelni, zaproponowaliśmy koncepcję pn. „Politechnika 2100” – przemyślany, odpowiedzialny, zrównoważony i urbanistycznie harmonijny plan zagospodarowania przestrzeni. Uwzględnia on wieloletni rozwój Uczelni (w perspektywie 20, 50, a nawet 100 lat) i oparty jest na precyzyjnie rozpoznanej, rzeczywistej wartości historycznej i przyrodniczej tej przestrzeni. Jest to plan odpowiadający na wyrażane publicznie oczekiwania społeczne, by kampus Uczelni pozostał przestrzenią ogólnie dostępną – nasyconą terenami rekreacyjnymi przyjaznymi dla społeczności akademickiej i mieszkańców Krakowa, a jednocześnie, by wysokiej jakości nowoczesna architektura tu w przyszłości lokowana, harmonijnie wkomponowana została w otaczającą ją cenną przyrodniczo zieleń urządzoną. Uczelnia ma ambicje, by stworzyć w tym miejscu niepowtarzalny kampus dla społeczności akademickiej, w którym będą w przyszłości powstawały innowacyjne rozwiązania służące harmonijnemu rozwojowi i zasobności nie tylko PK, ale i mieszkańców Krakowa i całej Małopolski.

Przy przygotowywaniu koncepcji „Politechnika 2100” zespół złożony z członków władz uczelni, ekspertów wielu specjalności (m.in. projektowania architektonicznego, urbanistyki, architektury krajobrazu, aerodynamiki środowiskowej, zarządzania nieruchomościami, prawa), a także studentów PK brał pod uwagę bogactwo historyczne i przyrodnicze Czyżyn, tak aby w jak największym stopniu zachować ich unikatowy charakter. Powstała koncepcja, która uwzględnia i potrzeby rozwojowe społeczności PK, i dobro naszego miasta i jego mieszkańców.

Koncepcja „Politechnika 2100”: Czyżyny otwarte, mądrze zagospodarowane i pulsujące innowacjami

Obecnie Politechnika Krakowska nie ma żadnych innych planów wobec swojego kampusu w Czyżynach poza długofalowymi, zawartymi w koncepcji „Politechnika 2100” oraz tymi dot. rozwoju światowej klasy laboratoriów na terenie swoich nieruchomości, położnych przy budynkach Wydziału Mechanicznego (przy al. Jana Pawła II) .

Tereny w Czyżynach, odpowiednio zagospodarowane i utrzymane, uważamy przede wszystkim za strategiczny rezerwuar inwestycyjny, konieczny do dalszego rozwoju badawczego i dydaktycznego. Stanowczo dementuję plotki, jakoby władze uczelni miały plany jakiejkolwiek zabudowy mieszkaniowej, deweloperskiej, hotelowej, w tym akademikami w Czyżynach. Każda inwestycja Politechniki była, jest i będzie prowadzona w zgodzie z prawem, z poszanowaniem zasad zrównoważonego rozwoju, współżycia społecznego, uwzględnieniem wszelkich wymogów proceduralnych, ale przede wszystkim będzie wynikać z zadań i potrzeb szkoły wyższej, której celem nadrzędnym jest prowadzenie badań naukowych oraz kształcenie studentów i doktorantów.

Realizacja projektu koncepcyjnego pn. „Politechnika 2100” czyli planów długoterminowego rozwoju kampusu Politechniki w Czyżynach (w perspektywie 20, 50, a może i 100 lat) zależeć będzie od decyzji kolejnych władz i pokoleń społeczności PK oraz pozyskiwania finansowania na cele rozwojowe uczelni.

Politechniczna Dolina Innowacji w południowo-wschodniej części kampusu

Koncepcja „Politechnika 2100” przewiduje, że zabudowa wysoka, na którą mają składać się budynki dydaktyczne i laboratoryjne przewidywana byłaby w południowo-wschodniej części kampusu, w pierwszym rzędzie wzdłuż ul. Stella-Sawickiego, co jest zgodne ze Studium zagospodarowania przestrzennego i procedowanym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. W tej części kampusu Politechniki jest już siedziba Wydziału Mechanicznego oraz Wydziału Inżynierii Materiałowej i Fizyki, obiektów sportowych uczelni, z których korzystają też mieszkańcy Krakowa. Tu działają i sukcesywnie powstają nowe laboratoria PK o światowej klasie m.in. Laboratorium Aerodynamiki Środowiskowej, Laboratorium Badań Technoklimatycznych i Maszyn Roboczych, Laboratorium Metrologii Współrzędnościowej oraz inne tworzące z nim Regionalną Sieć Akredytowanych Laboratorium PK, Laboratorium Ultraprecyzyjnych Pomiarów Współrzędnościowych. Tu też planowana jest budowa siedziby Wydziału Informatyki i Telekomunikacji. Wymienione centra badawcze i dydaktyczne odpowiadają nie tylko na potrzeby naukowców i studentów PK, ale też na ważne społeczne i gospodarcze potrzeby regionu (walka o czyste powietrze, szkolenia służb ratowniczych, usługi badawcze dla firm i instytucji Małopolski). Dalszy rozwój bazy laboratoryjnej i dydaktycznej uczelni w tej części Czyżyn pozwoli nam docelowo stworzyć tam swoistą Dolinę Krzemową Politechniki Krakowskiej, mającą strategiczne znaczenie dla uczelni, ale też całej Małopolski jako regionu innowacji.

Koncentracja budynków laboratoryjno-edukacyjnych o dużej kubaturze w południowo-wschodniej części kampusu zapewniłaby kameralność otwartym terenom rekreacyjnym i sportowym kampusu PK, proponowanym przez naszych ekspertów w jego w części centralnej.

W centrum kampusu ogólnodostępny Park Centralny

Koncepcja „Politechnika 2100” przewiduje jednocześnie, że przestrzenie rekreacyjne, zielone, umieszczone w centralnej części kampusu funkcjonować mogłyby jako Park Centralny, otwarty i dostępny zarówno dla studentów i pracowników uczelni, jak i dla mieszkańców Krakowa. Ta rekreacyjna, harmonijnie urządzona przestrzeń, nasycona starannie dobraną i zaprojektowaną zielenią urządzoną i doposażona w obiekty małej architektury niezbędne dla efektywnego wypoczynku, mogłaby zawierać m.in. infrastrukturę sportową (bieżnia, otwarte korty tenisowe), mały zbiornik wodny (o funkcji retencyjnej), ścieżki pieszo-rowerowe, budynek nowego klubu studenckiego „Kwadrat 2.0” ze sceną i widownią plenerową. W części zachodniej tej strefy możliwa byłaby zabudowa rozproszona o niskiej intensywności (lekkie, dobrze zaprojektowane i wkomponowane w przestrzeń pawilony z przeznaczeniem na działalność dydaktyczną i badawczą). Podobne przeznaczenie miałby obszar usytuowany na południe od pasa startowego – tereny zielone, z ewentualnie wkomponowaną tu rozproszoną zabudową o niskiej intensywności z przeznaczeniem przede wszystkim na funkcje społeczne, np. takie jak modelarnia lotnicza dla młodzieży, przestrzenie integracyjne dla seniorów czy miejsca kreatywnych spotkań sąsiedzkich.

Zabytkowy pas startowy jako centrum współpracy na rzecz bezpieczeństwa Małopolan

Z kolei samego terenu pasa startowego dotyczy, ostatnio zaprezentowana, inicjatywa współpracy 10 partnerów – podmiotów państwowych, samorządowych, naukowych, dydaktycznych oraz reprezentujących służby ratownicze – na rzecz powołania „Centrum edukacyjno-badawczego i szkolenia służb ratowniczych w Małopolsce”. Takiego centrum, które łączyłoby potencjał i potrzeby tylu partnerów, a jednocześnie służyło bezpieczeństwu mieszkańców całego regionu, nie ma w Polsce.

Koncepcja centrum zakłada podjęcie starań o wsparcie merytoryczne i finansowe (m.in. ze środków unijnych) dla idei utworzenia w krakowskich Czyżynach infrastruktury do prowadzenia badań naukowych, działań edukacyjnych i kulturalnych oraz szkoleń w zakresie bezpieczeństwa z wykorzystaniem fragmentu pasa startowego dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny (będącego własnością i pozostającego w administracji Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie i Politechniki Krakowskiej). Pozwoliłoby to zachować w należytym stanie lotnicze i historyczne dziedzictwo związane z terenem dawnego lotniska. W trosce o najwyższą jakość przestrzeni publicznej uczelnia podjęła już współpracę ze Stowarzyszeniem Architektów Polskich w celu opracowania dokumentacji konkursowej zagospodarowania przestrzennego terenu wokół pasa startowego (z zachowaniem wymogów wskazanych w planach miejscowych z założeniem, że ma to być miejsce pełne zieleni i otwarte dla mieszkańców, wolne od tzw. „betonozy”).

Koncepcja utworzenia centrum edukacyjno-badawczego przewiduje wykonanie prac konserwatorskich i restauratorskich, niezbędnych dla utrzymania wartości użytkowej i historycznej pasa startowego oraz – w ograniczonym przepisami zakresie – jego funkcji lotniczych (utrzymanie lądowiska na potrzeby organizacji imprez o charakterze lotniczym i epizodycznych startów i lądowań statków powietrznych). Tylko właściwie odrestaurowana przestrzeń dawnego pasa, obecnie coraz bardziej podupadającego, mogłaby służyć jednocześnie rozwojowi badań naukowych, edukacji, podnoszeniu kwalifikacji kadr naukowo-badawczych i służb ratowniczych, czuwających nad bezpieczeństwem regionu. Usytuowaniu centrum w Czyżynach sprzyja dogodna lokalizacja dawnego pasa startowego w bezpośredniej bliskości instytucji zaangażowanych w partnerstwo (Politechnika Krakowska, Muzeum Lotnictwa Polskiego, MCN „Cogiteon”, Instytut Ekspertyz Sądowych, Szkoła Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej, Małopolska Policja). Gdyby na potrzeby badań, szkoleń, zajęć edukacyjnych, ćwiczeń służb potrzebna była dodatkowa infrastruktura sanitarna czy niewielka przestrzeń wykładowa jej realizacja musiałyby wpisywać się w ogólną koncepcję zagospodarowania przestrzeni, stworzoną wspólnie z SARP, uwzględniać w pierwszej kolejności wytyczne konserwatorskie i zapisy miejscowego planu oraz oczywiście wszelkie inne, w tym wolę właścicieli tych nieruchomości.

Nie będzie nowych akademików

W północnej części – na obszarze między Osiedlem Akademickim a Centrum Nauki Cogiteon – koncepcja „Politechnika 2100” uwzględnia ewentualne stworzenie – harmonijnie dopasowanej do istniejącej zabudowy i charakteru przestrzeni – lekkiej, rozproszonej zabudowy na cele edukacyjno-badawcze. Pierwotnie rozważane usytuowanie w tym rejonie domów studenckich obecnie nie jest brane pod uwagę przez władze uczelni. Ostatnie analizy kilkuletnich trendów wykazały, że obecna baza noclegowa dla studentów (na Osiedlu Studenckim przy ul. Skarżyńskiego i przy ul. Bydgoskiej w Krakowie) wypełnia ilościowe potrzeby PK. Uczelnia zamierza natomiast inwestować w jej modernizację, tak, aby osiągnęła standard godny XXI wieku i odpowiadała lepiej na oczekiwania naszych polskich i zagranicznych studentów.

Prawa i obowiązki Politechniki jako właściciela

Wizje, które przedstawiamy, mają na razie koncepcyjny charakter, będą sukcesywnie uszczegóławiane. Już teraz jednak, dla realizacji – tak ważnej i dla Krakowa, i dla uczelni – koncepcji zagospodarowania Czyżyn konieczne jest uwzględnienie w dokumentach planistycznych miasta i regionu założeń oraz rozwiązań, które z jednej strony wezmą pod uwagę perspektywę społeczną, ale – z drugiej – uprawnienia właścicielskie, zadania uczelni i jej plany rozwoju. Jesteśmy przekonani, że proponowany przez Politechnikę Krakowską dalekowzroczny plan dla Czyżyn, z założeniem, że ok. 60 procent gruntów Politechniki zachowa dotychczasowy zielony charakter, a pozostała część będzie stanowiła rozwojowy rezerwuar uczelni, to dobry plan nie tylko dla uczelni, ale także dla naszego miasta i regionu.

Na obecnych władzach Politechniki Krakowskiej ciąży nie tylko moralna, ale i prawna odpowiedzialność za to, by w przyszłości była możliwa realizacja strategii rozwoju uczelni jako silnego ośrodka nauki i dydaktyki. Stąd aktywne uczestnictwo przedstawicieli Politechniki we wszelkich inicjatywach, działaniach i procedurach, które dotyczą terenów należących do uczelni i mogą wpłynąć na jej możliwości rozwoju. To także aktywny udział przedstawicieli uczelni w procedowaniu Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Czyżyny-Zachód i wyrażany w zgłaszanych przez PK uwagach brak zgody uczelni na arbitralne, niepoparte merytorycznymi argumentami i niezgodne z zapisami Studium Uwarunkowań, próby wyłączenia spod możliwości inwestycyjnych nieruchomości uczelni o powierzchni ok. 17,6 ha, co stanowi blisko 31 proc. terenów, będących własnością PK, a objętych przedmiotowym MPZP.

Za każdym razem, gdy zabieramy głos i zgłaszamy uwagi do projektu MPZP, są one poparte analizami, ekspertyzami, wiedzą specjalistów, szerokim spojrzeniem na przyszłość tej części Krakowa i długofalowymi planami rozwoju Uczelni. Jest to zawsze głos opierający się demagogicznym mitom i naciskom, a jedocześnie głos społecznie odpowiedzialny.

Czyżyny dostępne – mimo kosztów i ryzyk dla uczelni

Dlatego właśnie i z uwagi na niepodważalną przynależność społeczności Politechniki Krakowskiej do lokalnej wspólnoty Czyżyn i Krakowa przedstawiamy transparentnie nasze wizje i zwracamy się o pomoc w zastopowaniu kampanii dezinformacji, manipulacji ćwierćprawdami i niemającymi poparcia w faktach insynuacjami osób i podmiotów, rozgrywających swoje populistyczne gry wokół sprawy zagospodarowania Czyżyn. Deklarujemy pełną otwartość na wszelkie pytania czy wątpliwości osób i instytucji zainteresowanych rzetelną i pochodzącą z prawdziwych źródeł informacją w powyższych sprawach.

W budzącej szczególne zainteresowanie kwestii zarządzania posiadanymi nieruchomościami w Czyżynach, Politechnika Krakowska prowadzi przemyślaną i autonomiczną, a do tego – wyjątkowo rzadką obecnie – politykę dostępności. Kampusy uczelni i inne tereny będące jej własnością są otwarte także dla gości spoza PK, w tym przede wszystkim mieszkańców Krakowa. Władze uczelni kolejnych kadencji – pomimo związanych z tym ryzyk i kosztów – zdecydowały m.in o oparciu się powszechnym obecnie tendencjom do stawiania ogrodzeń i murów wokół swoich terenów w Czyżynach. Dzięki temu w sposób nieograniczony, na takich samych prawach jak studenci i pracownicy PK, korzystają z nich okoliczni mieszkańcy. Politechnika Krakowska cierpliwie i bez przerzucania na kogokolwiek odpowiedzialności ponosi koszty, także finansowe, takiego wyboru, odpowiadając również za bezpieczeństwo tego terenu oraz konieczne porządkowanie, utrzymanie i pielęgnację zieleni.

Dotychczasowa polityka Uczelni, zakładająca ogólną dostępność nieruchomości PK, nie może jednak budzić w nikim fałszywego przekonania, że mają prawo – w sposób dowolny – rozporządzać terenami uczelni postronne osoby, nie mające do tego żadnych umocowań, że mogą planować przyszłość w oderwaniu od woli i potrzeb właściciela. Spotka się to z adekwatną reakcją władz i społeczności uczelni. Otwarty sposób gospodarowania zasobami uczelni nie zdejmuje bowiem z władz Politechniki Krakowskiej odpowiedzialności i obowiązków właścicielskich, przypisanych państwowej osobie prawnej w zakresie zarządzania mieniem, w tym m.in w zakresie jego ochrony i wykorzystywania zgodnie z przeznaczeniem i misją szkoły wyższej, decydowania o swoich planach rozwojowych i zabierania głosu w dyskusji publicznej dot. przyszłego zagospodarowania posiadanych nieruchomości.

Władze PK są też świadome odpowiedzialności, w tym także prawnej oraz osobisto-finansowej, w kwestiach decydowania o przyszłości uczelni i kierunkach jej rozwoju. Zaś zagwarantowana społeczności uczelni autonomia w tym obszarze, wynikająca z przepisów ustawowych, musi być szanowana i uwzględniana przez wszystkie osoby i instytucje. Odpowiedzialność ustawowa oraz przed kolejnymi pokoleniami politechnicznej społeczności wymaga od władz PK każdej kadencji, by – w oparciu o zasoby uczelni i możliwie długoterminowe plany jej kolejnych władz – tworzyły dobre warunki do realizacji przyszłych projektów uczelni, w szczególności poprzez pozostawienie w zasobach PK różnych form rezerw inwestycyjnych, możliwych do wykorzystania przez następne pokolenia pracowników i studentów uczelni.

Plan dla Czyżyn w drodze konsensusu społecznego

Przedstawiając tak szczegółowo stanowisko Politechniki Krakowskiej apelujemy o rozwagę i dalsze prace nad planem zagospodarowania Czyżyn na drodze konsensusu społecznego, a nie arbitralnych decyzji pod presją kampanii wyborczej, przy próbach siania dezinformacji i manipulacjach faktami.

Konsensus, który proponuje Politechnika Krakowska, tak dalece uwzględniając społeczne oczekiwania wobec przyszłości Czyżyn, musi szanować też potrzeby i plany uczelni, a także zapobiec ogromnym stratom finansowym, które PK może ponieść (co może się wiązać z sądowymi postępowaniami odszkodowawczymi). Konieczne jest też uwzględnienie nierozstrzygniętej na tę chwilę sytuacji prawnej części terenu w Czyżynach, w związku z uchyleniem przez Wojewódzki Sąd Administracyjny kontrowersyjnej decyzji o objęciu ochroną konserwatorską tzw. „pola wzlotów” i toczącym się obecnie postępowaniem w Naczelnym Sądzie Administracyjnym w tej sprawie. Jego finał przewidywany jest na drugi kwartał 2024 r.

Ze względu na stosunkowo bliski termin ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy konsekwentnie postulujemy w dotychczasowych rozmowach i wnioskach składanych do Prezydenta M. Krakowa rozważenie wstrzymania procedowania planu miejscowego w obecnym kształcie i ponowne skierowanie go do pełnego wyłożenia. Pozwoliłoby to uwzględnić rozstrzygnięcia NSA, a także wiążąco ustalić, w drodze rzeczowej i uczciwej dyskusji wszystkich zainteresowanych stron, sposób organizacji tej ważnej dla uczelni i miasta przestrzeni oraz docelową koncepcję zrównoważonego zagospodarowania terenów, należących do PK.

Dotychczasowe działania Politechniki Krakowskiej w zakresie gospodarowania swoim mieniem jednoznacznie potwierdzają, że dotąd zawsze służyły one nie tylko uczelni, ale i mieszkańcom Krakowa i Małopolski. Obecna dyskusja publiczna o przyszłości Czyżyn jest możliwa wyłącznie dlatego, że – wbrew kłamstwom o rzekomych agresywnych zamiarach – Politechnika Krakowska zachowała swoje nieruchomości w Czyżynach w większości niezabudowanej formie i nie zamknęła ich przed mieszkańcami.

Politechnika Krakowska, kierując się szeroko rozumianą odpowiedzialnością społeczną, korzystając z wiedzy i doświadczenia, a także bogatego dorobku naukowego i projektowego swoich pracowników, absolwentów i studentów od wielu już lat uczestniczy w wytyczaniu i kreowaniu kierunków rozwoju miast i regionów, ze szczególnym uwzględnieniem Krakowa i Małopolski. Tworzymy plany ochrony i rozwoju systemów przyrodniczych, opracowujemy standardy, narzędzia i rekomendacje do planowania, przygotowywania i wdrażania projektów inwestycyjnych, opartych na zrównoważonym zarządzaniu tkanką miejską i regionalną. Podobne zasady i standardy Politechnika Krakowska stosuje także w kreowaniu kierunków długookresowego własnego rozwoju. Pragnę jeszcze raz podkreślić, że w gospodarowaniu swoimi zasobami władze uczelni uwzględniają zawsze obowiązujące przepisy prawa oraz statut i strategię uczelni, kierują się zasadami społecznej odpowiedzialności, zarządzania zrównoważonego, polityką gospodarności oraz wiedzą ekspercką i najwyższymi standardami etycznymi i zawodowymi.

Dlatego przedstawiamy otwarcie nasze plany i stanowisko. Pozostajemy otwarci na wszelkie pytania. Apelujemy o dalszą, rzetelną i merytoryczną dyskusję w sprawie przyszłego zagospodarowania nieruchomości Politechniki Krakowskiej w Czyżynach.

prof. dr hab. inż. Andrzej Szarata,
Rektor Politechniki Krakowskiej

Źródło grafiki: pk.edu.pl